Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, 2024'te markette takip edilen 41 ürünün 40’ında eder artışı, 1 üründe eder azalışı gerçekleştiğini açıkladı.TZOB Başkanı Şemsi Bayraktar, 2024 yılı ve aralık ayı üretici market fiyatları ile girdi fiyatlarında yaşanan değişimleri değerlendirdi.Bayraktar, üretici ile market arasındaki eder farklılıklarını her yıl olduğu gibi bu yıl da ülkenin dört bir yanından ziraat odaları aracılığıyla alınan veriler doğrultusunda değerlendirdiklerini belirtti.TZOB Başkanı Bayraktar'ın konuya ilişkin paylaşımı şöyle oldu:"Yaptığımız değerlendirmeler sonucunda 2024 yılında markette takip edilen 41 ürünün 40’ında eder artışı, birinde eder azalışı oldu. 2024 yılında, fiyatı en fazla artan ürün markette beyaz lahana, üreticide mandalina; fiyatı en fazla düşen ürün markette ve üreticide patates oldu.Geçen yıla göre bu yıl markette en fazla eder artışı yüzde 179,1 ile beyaz lahana da görüldü. Beyaz lahanadaki eder artışını, yüzde 135 ile mandalina, yüzde 115,2 ile patlıcan ve pırasa, yüzde 98,5 ile limon izledi. Geçen yıla göre bu yıl markette fiyatı en fazla düşen ürün ise yüzde 16 ile patates oldu.2024 yılında, üreticide takip edilen 33 ürünün 29’unda fiyatlar artarken, 4 üründe eder düşüşü yaşandı. Geçen yıla göre bu yıl, üreticide en fazla eder artışı yüzde 276,5 ile mandalinada görüldü. Mandalinadaki eder artışını yüzde 270,4 ile karnabahar, yüzde 166,2 ile beyaz lahana, yüzde 153 ile pırasa izledi.Geçen yıla göre bu yıl, üreticide en fazla eder düşüşü yüzde 59,8 ile patateste görüldü. Patatesteki eder düşüşünü yüzde 20,7 ile zeytinyağı, yüzde 9,4 ile Antep fıstığı, yüzde 3,6 ile kuru kayısıda görüldü. Bu yıl patates üretiminde yüzde 21,1 oranında artış görüldü.Bu üretim artışı özellikle patateste yıllık bazda üretici fiyatlarının geçen senenin altında kalmasına sebep oldu. Zeytinyağı, Antep fıstığı ve kuru kayısıda ürün arzında artış yaşandı ve fiyatlar geçen senenin altına düştü.İLGİLİ HABERİstanbul’un aralık enflasyonu belli olduİTO, İstanbul’da aralık ayında perakende fiyatların aylık yüzde 1,74, yıllık ise yüzde 55,27 artış gösterdiğini açıkladı.Aralık ayı üretici-market eder farkıAralık ayında üretici ve market arasındaki eder farkı en fazla yüzde 312,3 ile limonda görüldü. Limondaki eder farkını, yüzde 300,8 ile patates, yüzde 270 ile portakal, yüzde 237,2 ile havuç takip etti. Limon 4,1 kat, patates 4 kat, portakal 3,7 kat, havuç 3,4 kat fazlaya markette satıldı. Üreticide 7 lira olan limon 30 liraya, 4 lira olan patates 18 liraya, 10 lira olan portakal 37 liraya, 11 lira olan havuç 37 liraya satıldı. Aralık ayında fiyatı en fazla artan ürün; markette beyaz lahana, üreticide patlıcan olurken, fiyatı en fazla düşen ürün; markette karnabahar, üreticide patates oldu.Market fiyatlarının zam şampiyonuAralık ayında markette 41 ürünün 24’ünde eder artışı, 17’sinde eder azalışı görüldü. Aralık ayında markette fiyatı en fazla artan ürün yüzde 75,6 ile beyaz lahana oldu. Beyaz lahanadaki eder artışını yüzde 43 ile patlıcan, yüzde 30,2 ile yeşil soğan ve yüzde 16,6 ile marul takip etti.Markette fiyatı en çok azalan ürün ise yüzde 35,5 ile karnabahar oldu. Karnabahardaki eder düşüşünü yüzde 13,6 ile domates, yüzde 7,6 ile sivribiber, yüzde 6,3 ile kabak izledi.Üreticide en fazla artış patlıcandaAralık ayında üreticide 33 ürününün 15’inde eder artışı olurken, 9’unda eder düşüşü görüldü. 9 üründe ise eder değişimi olmadı. Aralık ayında üreticide en çok eder düşüşü yüzde 27,9 ile patateste görüldü. Patatesteki eder düşüşünü yüzde 25,3 ile portakal, yüzde 11,2 ile limon ve yüzde 11,1 ile mandalina izledi.Üreticide en fazla eder artışı yüzde 89,2 ile patlıcanda görüldü. Patlıcandaki eder artışını yüzde 44,5 ile yeşil soğan, yüzde 42,3 ile beyaz lahana, yüzde 31,6 ile karnabahar takip etti.Üreticide patlıcan fiyatındaki artışın sebebi ürün arzındaki azalmadır. Arzın düşmesi ve talebin artması üreticide yeşil soğan, beyaz lahana ve karnabaharda da fiyatların yükselmesine sebep oldu. Sera üretiminde kış döneminde ünite alandan alınan verimin azalması, kışlık sebzelerde geçen yıl üretici fiyatlarının düşük olması ve maliyetlerinin de yükselmesi üretim alanlarını daralttı. Seracılığın yoğun olarak yapıldığı kenar şeritlerimizde ve kışlık sebzelerin yoğun ekilişlerinin olduğu bölgelerde meydana gelen tabii afetler üretimi olumsuz etkileyerek üretici fiyatlarının artmasına sebep oldu.Patateste rekolte yılıPatateste bu yıl rekoltenin yüksek olmasından kaynaklanan arzdaki artış fiyatların düşmesine sebep oldu. Ödemiş patatesinde hasat başladı. Ancak tüccar ürün alımı yapmıyor. Nevşehir ve Niğde’de de hal aynı olunca patates üreticilerimiz bu yıl rekoltenin yüksek olması sebebiyle ellerindeki patatesin bozulmadan devlet tarafından alınmasını istiyor.Tarım Kredi ve Toprak Mahsulleri Ofisi'nin devreye girerek, doğrudan üreticiden alım yapması sağlanmalıdır. Kuru soğanda üreticilerimiz ürününü satacak müşteri bulamıyor. Alım satımın olmaması nedeniyle fiyatlar geriliyor. Limon, portakal ve mandalinada erkenci çeşitlerin yanı dizi yeni sezonla beraber depoluk ürünün çıkmasıyla üretici fiyatları düşüş gösterdi. Halen limonda talebin az olması nedeniyle üreticilerimiz ürününü satmakta zorlandığı için erkenci çeşitler dalında kaldı.İLGİLİ HABERPatates seferberliği başladı: Kamu kurumlarından tüketimin artırılması istendiPatateste bu sezon üretimin yurt içi tüketimi ve ihracat kapasitesini aşmasına yönelik sinyaller Tarım Bakanlığını harekete geçirdi. Bu kapsamda Tarım Bakanlığının “Patates Tüketiminde Farkındalığın Artırılması” başlıklı yazısında, kamu kurumlarından patetes tüketiminin artırılması istendi.Girdi fiyatlarındaki değişimZiraat odalarımız aracılığıyla girdi piyasalarından aldığımız eder verilerine göre; aralık ayında, kasım ayına göre amonyum nitrat yüzde 12,3, ÜRE gübresi yüzde 9,2, DAP gübresi yüzde 2,7, 20.20.0 kompoze gübresi yüzde 2,6, amonyum sülfat gübresi yüzde 1,8 oranında arttı.Geçen yılın aralık ayına göre son bir yılda amonyum sülfat gübresi yüzde 35,2, DAP gübresi yüzde 29, ÜRE gübresi yüzde 28,6, amonyum nitrat yüzde 27,7, 20.20.0 kompoze gübresi yüzde 19,5 oranında arttı.Aralık ayında kasım ayına göre süt yemi yüzde 1,8, besi yemi yüzde 1,6, son bir yılda süt yemi yüzde 26,1, besi yemi ise yüzde 25,5 oranında arttı. Tarım ilacı fiyatları geçen aya göre yüzde 6,8 oranında artarken, yıllık yüzde 34,3 oranında artış gösterdi. Elektrik fiyatları yıllık olarak yüzde 30,4 oranında arttı. Mazot fiyatları aylık yüzde 0,5 oranında azalış gösterirken, yıllık bazda yüzde 18 oranında arttı."İLGİLİ HABERTÜİK açıkladı: Tarımsal girdi fiyatları yıllık yüzde 32,59 arttıTarımsal girdi eder endeksi (Tarım-GFE), ekimde aylık bazda yüzde 2,75, yıllık bazda yüzde 32,59 artış gösterdi.
